Zastrzeżenie numeru pesel oraz cofnięcie zastrzeżenia numeru pesel
1. Zastrzeżenie numeru pesel:
Pełnoletni obywatel lub cudzoziemiec posiadający numer PESEL składa osobiście w organie dowolnej gminy na piśmie utrwalonym w postacie papierowej, oparzonym własnoręcznym podpisem wypełniony wniosek „Zastrzeżenie albo cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL”.
W przypadku niemożności osobistego złożenia wniosku o zastrzeżenie numeru PESEL spowodowanej chorobą, niepełnosprawnością lub inną niedającą się pokonać przeszkodą zastrzeżenia numeru PESEL można dokonać przez pełnomocnika. Pełnomocnik składa pełnomocnictwo szczególne do dokonania tej czynności i potwierdza swoją tożsamość za pomocą dokumentu tożsamości.
W imieniu pełnoletniej osoby nie posiadającej zdolności do czynności prawnych albo posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnej wniosek o zastrzeżenie numeru PESEL może złożyć osobiście w dowolnym organie gminy opiekun prawny albo kurator.
Bezpośrednio po złożeniu wniosku i pozytywnej weryfikacji tożsamości organ gminy rejestruje zastrzeżenie numeru PESEL w rejestrze zastrzeżeń numeru PESEL i wydaje wnioskodawcy potwierdzenie zastrzeżenia numeru PESEL.
Organ dowolnej gminy, na wniosek zainteresowanej osoby złożony na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, opatrzony własnoręcznym podpisem, lub w postaci elektronicznej opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, obowiązany jest wydać zaświadczenie zawierający pełny lub częściowy odpis danych dotyczącej tej osoby przetwarzanych w rejestrze zastrzeżeń numeru PESEL – płatne 17zł na podstawie ustawy o opłacie skarbowej. Zaświadczenie jest przekazywane, w zależności od żądania wnioskodawcy, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem, albo w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
Usługa online dostępna pod adresem www.mobywatel.gov.pl
Do złożenia wniosku w postaci elektronicznej niezbędne jest posiadanie profilu zaufanego, podpisu kwalifikowanego, e-dowodu lub danych do logowania do bankowości elektronicznej.
Zastrzeżenie numeru PESEL z urzędu następuje w przypadku
1) Unieważnienia dowodu osobistego na skutek zgłoszenia utraty dowodu osobistego w sposób określony w art. 47 ustawy z dnia 6 sierpnia 2010r. o dowodach osobistych lub zgłoszenia podejrzenia nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych w sposób, o którym mowa w art.. 48a tej ustawy,
2) Rejestracji w rejestrze PESEL danych, o których mowa w art. 8 pkt 26 ustawy.
2. Cofnięcie zastrzeżenia numeru pesel
Pełnoletni obywatel polski lub cudzoziemiec posiadający numer PESEL składa osobiście w organie gminy na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem wniosek „Zastrzeżenie albo cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL”.
Cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL nie można dokonać przez pełnomocnika.
W imieniu pełnoletniej osoby nie posiadającej zdolności do czynności prawnych albo posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnej wniosek o cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL może złożyć osobiście w dowolnym organie gminy, opiekun prawny albo kurator.
Bezpośrednio po złożeniu wniosku i pozytywnej weryfikacji tożsamości organ gminy rejestruje cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL w rejestrze zastrzeżeń numeru PESEL i wydaje wnioskodawcy potwierdzenie cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL.
Organ dowolnej gminy, na wniosek zainteresowanej osoby złożony na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, opatrzony własnoręcznym podpisem, lub w postaci elektronicznej opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, obowiązany jest wydać zaświadczenie zawierający pełny lub częściowy odpis danych dotyczącej tej osoby przetwarzanych w rejestrze zastrzeżeń numeru PESEL – płatne 17zł na podstawie ustawy o opłacie skarbowej. Zaświadczenie jest przekazywane, w zależności od żądania wnioskodawcy, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem, albo w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
Wymagane dokumenty
Tożsamość obywatela polskiego potwierdzana jest na podstawie ważnego dowodu osobistego lub ważnego dokumentu paszportowego;
Tożsamość cudzoziemca potwierdza się podstawie dokumentu podróży cudzoziemca lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość i obywatelstwo.
Tożsamość obywateli Ukrainy, którzy przybyli w związku z działaniami wojennymi na terytorium UKR może być potwierdzona innym dokumentem, na podstawie którego dokonano ustalenia tożsamości, wpisanym do rejestru PESEL.
Wymagane opłaty
Od zastrzeżenia numeru PESEL oraz cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL nie jest pobierana opłata skarbowa.
Opłacie skarbowej w wysokości 17zł podlega złożenie pełnomocnictwa w tej sprawie (zwolnienie z opłaty dotyczy udzielenia pełnomocnictwa małżonkowi, rodzeństwu, wstępnym oraz zstępnym.
Opłacie skarbowej w wysokości 17zł podlega zaświadczenie zawierające pełny lub częściowy odpis danych dotyczący tej osoby przetwarzanych w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL.
Termin i tryb realizacji odpowiedzi
Niezwłocznie
Jednostka odpowiedzialna
Urząd Gminy Grudziądz
Pokój nr 9 parter
056-45-111-14
Podstawa prawna
- ustawa z dnia 7 lipca 2023 o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości (Dz.U. z 2023, poz. 1394)
- ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności ( Dz. U. z 2022, poz.1119 r. ze zm.);
- ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 775 ze zm.);
- ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U.2023 poz. 2111)
- rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z dnia 7 listopada 2023 r. w sprawie określenia wzorów i sposobu wypełniania wniosków stosowanych przy zastrzeganiu albo cofaniu zastrzeżenia numeru PESEL (Dz. U. poz. 2485);
Uwagi
Od 1 czerwca 2024r. instytucje finansowe (np. banki) będą miały obowiązek weryfikować, czy numer PESEL jest zastrzeżony przy zawieraniu np. umowy kredytu lub pożyczki.
Do tego czasu można zastrzegać albo cofać zastrzeżenie numeru PESEL, ale konsekwencje prawne będą wyciągane dopiero wobec zdarzeń, które nastąpią od 1 czerwca 2024r.
Zastrzeżenie numeru PESEL w żaden sposób nie blokuje możliwości rejestracji do lekarza, realizacji recepty czy załatwienia sprawy urzędowej.